11 april 2024

Terugblik themabijeenkomst 'Burgerschap & Cultuuronderwijs'

Terugblik op de themabijeenkomst 'Burgerschap en Cultuuronderwijs'
Burgerschap is momenteel een veelbesproken onderwerp binnen het onderwijs, maar ook in het culturele veld. Op welke manier integreer je burgerschap het beste in je onderwijs of je culturele aanbod? Pit Cultuurwijzer ziet veel kansen in de verbinding met cultuuronderwijs, maar hoe doe je dat op een betekenisvolle en samenhangende manier? Dit vormde de aanleiding voor de themabijeenkomst op 10 april: ‘ Burgerschap & Cultuuronderwijs’. Was je niet aanwezig, maar ben je wel nieuwsgierig? Of wil je alles nog eens rustig nalezen? In deze terugblik lees je meer over de inhoudelijke deelsessies en vind je de contactgegevens van de partners om verder aan de slag te gaan met cultuureducatie en burgerschap.
De foto's van de bijeenkomst vind je hier.

Inspiratiespreker Ellen Smeets van Middaggoud verzorgde een interactieve sessie voor het culturele veld. Hierin werd eerst verkend wat er verstaan wordt onder burgerschap. Vervolgens werd de wettelijke opdracht vanuit het Rijk uitgelegd en kwamen de SLO doelen en de bouwstenen: solidariteit, diversiteit , democratische cultuur, vrijheid en gelijkheid, identiteit , macht en inspraak, globalisering (maatschappelijke betrokkenheid), duurzaamheid (maatschappelijke betrokkenheid) aan bod. Tijdens het interactieve deel ging het culturele veld aan de slag met verschillende werkvormen; zo werd de dialoog met elkaar aangegaan over hoe het culturele aanbod burgerschapsonderwijs versterkt, hoe het aansluit op de doelen en bouwstenen van burgerschap en wat het de leerlingen oplevert aan kennis en vaardigheden. In gesprek met elkaar werden ideeën en tips uitgewisseld om burgerschap bewuster in te zetten binnen het educatief aanbod.

Wil je weten wat Ellen voor jou kan betekenen? Meer info en contact: Ellen Smeets - Middaggoud

Charlie Geenen van Buro Onderstroom, de inspiratiespreker voor het onderwijs liet middels diverse creatieve werkvormen zien hoe je het thema burgerschap kan onderzoeken en ontdekken in de klas. Op welke manier zegt lichaamstaal iets over hoe de ‘ander’ zich voelt? Welke emoties zijn er eigenlijk en luister je wel echt naar elkaar? Charlie, die van oorsprong theatermaker is, liet verschillende spelvormen aan bod komen om duurzame dialogen op gang te brengen over burgerschap en cultuuronderwijs. Het uitgangspunt deze middag was: vandaag zelf ervaren, morgen toepassen in de klas. Om daad bij het woord te voegen, ontwikkelde Charlie een lesbrief met opdrachten rondom burgerschap om direct toe te passen. Hier vind je de lesbrief.

Wil je weten wat Charlie voor jou kan betekenen? Meer info en contact: Buro Onderstroom - Teambuilding & Coaching

Theater Landgraaf met ‘Kun je mij lezen’
Burgerschap en identiteitsvorming zijn een belangrijke rode draad in “Kun je mij lezen”: een multidisciplinair lesaanbod voor onder- en bovenbouw waarbij drama en beeldende kunst samenkomen. Onder begeleiding van een dramadocent worden leerlingen bewust van hun eigen lichaamstaal en emoties. De interpersoonlijke vaardigheden staan centraal: samenwerken, conflicthantering, oordeelsvorming en het versterken van empathische vermogens. Op deze manier hopen we dat leerlingen zich (meer) durven te uiten en (beter) leren samenwerken.

Wil je weten wat Theater Landgraaf voor jou kan betekenen? Meer info en contact: Ruth Kleijnen Theater Landgraaf.


IDKR8 met ‘Anders’ & ‘BuitenBeeld’
In de kunst educatieve burgerschap projecten van IDKR8 staat de ‘ander’ centraal. Marcelle Hilgers gaf ons in haar sessie een duidelijk beeld van hun projecten en verhelderde hoe ze tot stand zijn gekomen.
Zo gaan in het project ’BuitenBeeld’ leerlingen aan de hand van de vlogs van Sara Donkers, fotograaf, op zoek naar wie bij hen buiten beeld is en die ze graag zouden ontmoeten. Leerlingen van groep 7 & 8 of uit de onderbouw van het VO oefenen vaardigheden om contact te maken met andere –nog onbekende- mensen in de eigen omgeving, vervolgens maken ze een portretserie bestaande uit 6 foto's.
Het introductiefilmpje van detective Anders liet ons zien hoe leerlingen in hun tweede project worden aangezet om op onderzoek uit te gaan naar iets dat zij graag in hun eigen omgeving anders zouden willen. Met hulp van een persoonlijk logboek zetten ze uiteindelijk stap voor stap een eigen actie op touw. Dit project is geschikt voor groep 5 t/m 8.

Wil je weten wat IDKR8 voor jou kan betekenen? Meer info en contact: Marcelle Hilgers IDKR8

SCHUNCK met Taaldorp. Een unieke aanpak waarin NT2-leerlingen uit het PO en VO in een nagebootst dorp op een interactieve wijze praktische taal- en burgerschapsvaardigheden opdoen en deze oefenen. Het project is in een nauwe samenwerking met de Internationale Schakelklas Brunssum (ISK) gecreëerd. Eddy Thonon (educatief medewerker bij SCHUCNK en projectleider van Taaldorp), illustreerde in beeld enkele voorbeelden waarbinnen leerlingen door taalcoaches (veelal senioren) aangezet werden tot taal. Deze ontmoetingen tussen generaties in zogenaamde scenario's zoals de bakker, een reisbureau of een verjaardag, vormen stimulerende oefensituaties voor zowel taal als burgerschap.

Wil je weten wat SCHUNCK voor jou kan betekenen? Klik hier voor meer info en contact.

Stichting SMOL (Samenwerkende Maatschappelijke Organisaties Limburg) Burgerschapsonderwerpen op een praktische en/of beeldende wijze vormgeven is een hele klus. Tenzij je toegang hebt tot rolmodellen, ervaringsdeskundigen die voor de leerlingen een gezicht geven aan al die uiteenlopende onderwerpen. Leven met een beperking, een vluchteling zijn, ervaringen met discriminatie, armoede, sociale uitsluiting, etc. het zijn onderwerpen waar maatschappelijke organisaties, verenigd in st. SMOL te vinden zijn. Stichting SMOL denkt graag mee rondom jouw vraag over burgerschap (thema’s) binnen PO, VO en MBO. Hans toonde in zijn presentatie mogelijkheden door onder andere te vertellen over een project bij St Janscollege, waarin samen werd gewerd met partners uit het netwerk van SMOL.

Wil je weten wat SMOL voor jou kan betekenen? Meer info en contact: Hans Diederen van Stichting SMOL

Het Laagland met ‘Artist in School’
Kan de structurele aanwezigheid van kunstenaars op een school wezenlijk bijdragen aan de sfeer en mentale gesteldheid van zowel leerlingen als personeel? Theatergezelschap Het Laagland initieerde, in samenwerking met Graaf Huyn College, een project met theatermakers om dit te onderzoeken. Tijdens deze sessie werden we meegenomen in de bevindingen en zijn de diverse kunstzinnige interventies van de theatermaker besproken. Het effect voor de school, het team en de leerlingen.

Wil je weten wat Het laagland voor jou kan betekenen? Klik hier voor meer info en contact met Het Laagland.

Marres met ‘Train je zintuigen’
Om leerlingen van het PO en VO basisvaardigheden voor burgerschap mee te geven is een mate van identiteitsvorming nodig. Weten wie je bent en waar je talenten liggen. In het uitgelichte programma ‘Train je zintuigen’ komen oefeningen uit de kunstwereld aan bod om de waarneming bij leerlingen te vergroten voor (verdere) identiteitsontwikkeling. Weten hoe je de wereld ervaart en hoe anderen de wereld ervaren geeft je sociale en maatschappelijke vaardigheden om jezelf te kunnen ontwikkelen in een samenleving. Ilse van Lieshout liet namens Marres zien hoe je met inspiratie vanuit de kunstwereld gemakkelijk kleine interventies kunt toepassen in de klas om met leerlingen de waarneming te oefenen voor burgerschap. Tijdens de sessie werd ervaren met onze zintuigen, hoe je door middel van een goocheltruc het brein kunt foppen, hoe je in stilte zonder te kijken op je blad, de ander tekent. Hierdoor leer je echt naar de ‘ander’ te kijken.

Wil je weten wat Marres voor jou kan betekenen? Klik hier voor meer info en contact.


Samenvattend
Burgerschap en cultuuronderwijs gaan goed samen. De thema’s en bouwstenen van burgerschap komen al bij velen terug in het culturele aanbod. Pit Cultuurwijzer hoopt met deze bijeenkomst een eerste aanzet te hebben gegeven en een kader te bieden hoe het een het ander kan versterken, zodat er meer samenhang ontstaat. De inspirerende sprekers en deelsessies hebben bijgedragen aan nieuwe inzichten en praktische handvaten om op creatieve manier aan de slag te gaan met burgerschap.

Smaakt het naar meer of wil je concreter aan de slag met burgerschap en cultuuronderwijs? Laat het ons weten via info@pitcultuurwijzer.nl of mail jouw intermediair dan helpen wij jou verder.

We zijn benieuwd naar de vervolgstappen die volgen!