10 juni 2024

Interview van de maand: Robin Brugman

Sinds 1 januari geeft Robin Brugman de ICC-training voor VO docenten in onze regio. Hij heeft jarenlange ervaring als intermediair voor de CmK regeling in Brabant en is kennispartner van Pit Cultuurwijzer. Maar wat houdt dat precies in? We stelden Robin er vijf vragen over.

Robin ‘raast een beetje door de cultuursector heen’, zoals hij zelf zegt. Hij combineerde cultuur en onderwijs op allerlei verschillende manieren in zijn carrière tot nu toe. Maar hóe, dat mag hij zelf uitleggen.

Nou Robin, vertel maar: wie ben je en wat doe je?
“Waar zal ik beginnen? Ik ben van oorsprong leerkracht. Ik heb de Pabo gedaan en van daaruit ben ik op allerlei plekken terechtgekomen, onder meer bij de ‘Pit’ van Tilburg. Maar ik ben ook lange tijd betrokken geweest bij Kunstloc Brabant, dat is de provinciale instelling van kunst en cultuur.”

“Ik heb een eigen bedrijf, Cultlab. Dat is ooit ontstaan als mijn eerste baan in loondienst bij Fontys. De vraag was destijds om samen met twee andere net afgestudeerden een manier te vinden om kunst en onderwijs te verbinden. We gingen als een soort minilaboratorium op scholen te werk, waarin we cultuur onderzochten. Daar kwam ook onze naam Cultlab vandaan. Zo’n jaar of zeven geleden bleek het onderzoeksproject zo succesvol dat we samen met Fontys besloten dat het tijd was om op eigen benen verder te gaan. Dat was de start van Cultlab als bedrijf, dat ik samen met mijn medeoprichter van het eerste uur, Annelijn, run.”

“We ondersteunen de professional, zoals een leerkracht, een kunstvakdocent of een kunstenaar, om in de cultuureducatieve sector sterker te worden. Bijvoorbeeld via persoonlijke trainingstrajecten, denk aan de ICC-cursus basisonderwijs. Maar we begeleiden ook teams die samen een transformatie willen doormaken in cultuureducatie, bijvoorbeeld de overstap naar een heel nieuw type onderwijs. Wij werken hierbij echt aan de veranderkracht.”

Tegen welke problemen lopen mensen die bij jullie terecht komen aan?
“We zien vooral dat mensen ervaren dat er weinig urgentie is voor cultuureducatie. Dat frustreert, want zij voelen zich dan de enige op school die die verandering door wil maken. Maar we zien ook vaak mensen op het moment dat ze zich niet sterk genoeg voelen op dit gebied. We hebben net een groot traineeship voor de provincie Noord-Brabant afgerond. De zestien mensen die meededen hadden eigenlijk allemaal dezelfde vraag: ‘Hoe kan ik nou goede cultuureducatie geven? Wat kan ik doen om die kinderen te bereiken? En wat kan ik daar zelf in leren?’.”

Sinds kort werk je officieel samen met Pit Cultuurwijzer als ICC-trainer en kennispartner. Hoe is dat ontstaan?
“Vanuit ons werkveld ken ik de mensen van Pit Cultuurwijzer al een flinke tijd. We kwamen steeds vaker tot de conclusie dat we dezelfde visie op ‘ontwikkeling’ hebben. Daardoor kwam Ghislaine op het idee om de VO ICC-training die ik in Brabant al gaf ook in Limburg te gaan organiseren. Zo gezegd, zo gedaan. Deze training is dus nieuw voor Pit Cultuurwijzer. Hij is sowieso pas een paar jaar oud, want we hebben hem in 2019 bedacht en zijn er net na de coronatijd mee begonnen. Dit is in ieder geval het derde seizoen dat we de training landelijk draaien. En de eerste keer in Zuid-Limburg.”

“Voor het lager onderwijs zijn er al meer dan twintig jaar ICC-trainingen. Voor het VO zijn al eerder pogingen gedaan, maar dat liep steeds mis omdat de verschillen tussen de soorten onderwijs zo groot zijn. Je kunt niet simpelweg een ander sausje over dezelfde training gieten. Bovendien ging met de introductie van CMK de meeste aandacht naar het basisonderwijs. In 2019 zijn we landelijk bij elkaar gaan zitten en hebben we opnieuw gekeken of we niet toch iets voor het voortgezet onderwijs konden betekenen. En zo zijn wij samen begonnen.”

Deze VO-training vergt dus een heel andere aanpak dan die in het primair onderwijs. Waarin verschillen de onderwijsvormen dan zoal?
“Het VO heeft een heel andere organisatiestructuur. Dat maakt taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden heel anders. Maar ook iemands slagkracht. Zo kan een ICC’er op een basisschool een programma maken voor groep 1 tot en met 8, zij kan daar een mooie lijn in aanbrengen. Maar een ICC’er in het VO, die heeft soms wel te maken met VMBO kader tot gymnasium, en van tweetalig onderwijs tot profielen. Van CKV tot kunstvakken, wel of niet geëxamineerd. Dus dat hele landschap en al die keuzes, die zijn zo divers. Daarin kun je niet simpelweg een basale lijn uitzetten zoals een ICC’er dat in het basisonderwijs kan doen.”

Stel, ik ben een VO-docent en ik heb hier wel oren naar. Wat kun je mij dan leren?
“Wat ik doe gaat heel erg over persoonlijke ontwikkeling, dus groeien in een bepaalde rol. Maar ook het ontwikkelen van een plan of product om binnen een school een beweging op het gebied van cultuureducatie te maken. En dat kan dus een heel beleidsplan zijn, maar ook een projectdag voor VMBO 3. Gewoon, om die leerling even de school uit te krijgen. Dus je leert veel over het benodigde product of plan, maar het gaat ook om persoonlijke groei. En natuurlijk afgestemd op de specifieke deelnemers.”

“Om die verschillende vormen van ontwikkeling te kunnen stimuleren hebben we een soort kapstok gemaakt, een model wat ooit binnen cultuureducatie is ontwikkeld: de kwaliteitsdriehoek. Dat gaat allereerst om inhoudelijke kwaliteit; het kennen van actuele trends en ontwikkelingen. Je kunt uiteindelijk een visie formuleren op het gebied van cultuureducatie. Maar het gaat ook om relationele kwaliteit, oftewel verandermanagement. Hoe leg je verbindingen en hoe zorg je ervoor dat mensen ook meegaan in jouw verhaal? Tot slot kijken we naar operationele kwaliteit. Dat gaat over plannen maken, deze concreet uitwerken, de financiën snappen, enzovoorts. Eigenlijk zoeken we in de training continu binnen die drie vormen van kwaliteit naar iemands ontwikkelwens. Waar wil jij in groeien? Waar ben je al sterk in? En wat wil je juist ook niet zelf doen? Want ook dat is iets om over na te denken.”

Wil jij ook meer informatie over de ICC training voor VO docenten? Klik dan hier.