Interview van de Maand: Peter Satijn

Het laatste Interview van de Maand van dit schooljaar! Peter Satijn is een echte ervaringsexpert als het op onderwijs aankomt. Om zijn tientallen jaren ervaring op educatiegebied in te zetten, neemt hij deel aan de klankbordgroep van Pit Cultuurwijzer.

Wat is je achtergrond in het onderwijs?
“Ik ben een tijd leerkracht geweest en daarna twintig jaar directeur op verschillende scholen. Tussen 2000 en 2018 was ik beleidsambtenaar en schoolbegeleider. In die laatste rol heb ik binnen een onderwijskoepel scholen bezocht om te bekijken hoe zij aan de slag waren met cultuuronderwijs, wie er met dit thema bezig was en in welke fase daarvan de school zich bevond. Dat lijkt wel een beetje op het werk van de huidige intermediairs van Pit Cultuurwijzer!” Daarna werd ik opnieuw schooldirecteur in Landgraaf.

Wat doe je nu, sinds je gepensioneerd bent?
“Ik geniet veel van mijn vrije tijd, die ik samen met mijn partner, kinderen en kleinkinderen doorbreng. Maar ik blijf ook met onderwijs bezig. Soms wordt mijn hulp gevraagd, bijvoorbeeld wanneer er narigheid is op school, of bij problemen tussen school en ouders. Maar ook wanneer iemand individueel hulp nodig heeft, bijvoorbeeld in zijn of haar werksituatie. Ik geef ook advies over het curriculum, en wanneer er communicatie- of samenwerkingsproblemen zijn binnen een school. Daarnaast coach ik af en toe nog mensen één op één. Mensen die mij kennen weten: wanneer het over goed onderwijs en de gezonde basisschool van de toekomst gaat, mogen ze mij altijd bellen!”

Hoe kwam je in aanraking met Pit Cultuurwijzer?
“Ik heb in mijn veertigjarige loopbaan cultuureducatie op meerdere momenten op zien komen, om vervolgens weer naar de achtergrond te verdwijnen. In de tijd dat Pit Cultuurwijzer werd opgericht, werkte ik nog als schooldirecteur op een basisschool in Landgraaf. Door mijn contacten met de cultuurcoach raakte ik bekend met Pit. Omdat de school destijds ging fuseren, lagen er diverse plannen rondom een nieuwe gezamenlijke visie; ook op het gebied van cultuureducatie. We hebben samen met de cultuurcoach diverse projecten opgezet, waardoor cultuureducatie een vaste pijler werd binnen het onderwijsprogramma van die school. En met succes; die school is nog steeds actief bezig met cultuureducatie.”

Waar heb je je aangesloten bij de klankbordgroep?
“Ik vind dat cultuur een primaire levensbehoefte van de mens is, of zou moeten zijn. Toen ik een oproep voor deelname aan de klankbordgroep voorbij zag komen, wist ik meteen dat dat iets voor mij was. Door mijn mening te geven over aanvragen die bij de klankbordgroep binnenkomen, kan ik een bijdrage leveren aan cultuuronderwijs en de educatie daaromheen verder stimuleren.”

Hoe vind je dat het gesteld is met de aandacht voor cultuur binnen het onderwijs?
“Volgens mij heeft men de belangen goed in het vizier, maar is het integreren van cultuureducatie nog een grote stap. Omdat er altijd andere dingen zijn die voorrang vragen, zoals lezen, schrijven en rekenen. Leerkrachten voelen het belang van cultuureducatie in hun hart, maar ook zij worden in de waan van de dag overspoeld door van alles en nog wat, waardoor cultuureducatie vaker het onderspit delft. De aandacht wordt verlegd door de druk van buitenaf. Daarnaast zijn de resultaten van cultuuronderwijs moeilijk meetbaar.”

Peter legt uit: “Cultuureducatie biedt genoeg ingrediënten om de koppeling te maken met andere vakken. Het systeem is er echter nog steeds op ingericht om in blokken les te geven. Een half uur taal, een half uur rekenen, enzovoorts. Terwijl er zóveel mogelijkheden zijn om die onderwerpen met elkaar te verweven, en om cultuureducatie daarin te integreren. Helaas gaat het nu nog te vaak om de prestaties van leerlingen op basis van lijstjes; zoals de leesscores of rekensommen. Dat is jammer en daarmee doen we de leerlingen maar ook de leerkrachten echt tekort. De ervaringen die cultuuronderwijs leerlingen brengt, zijn zo ontzettend waardevol – maar minder goed te tellen op een lijstje.”

Wat vind je van de komst van de ICC-cursus binnen het onderwijs?
“Toen ik erover hoorde, dacht ik meteen: ik wil ook een ICC’er in ons schoolteam. Want met zo’n nieuwe impuls komt er frisse energie voor dit onderwerp in het team vrij: wat vinden we op dat moment belangrijk op het gebied van cultuureducatie? En welke culturele activiteiten zijn haalbaar en passend voor onze school? Ik sta bij dit soort processen vooraan om dit aan te grijpen en ervoor te zorgen dat het team hierin gefaciliteerd wordt. Het is belangrijk dat wanneer teamleden dit soort dingen oppakken, zij daarin ook goed ondersteund worden.”

Je hebt een groot deel van je loopbaan in Parkstad gewerkt. Wat hoop je dat de toekomst brengt voor het cultuuronderwijs hier?
“Ik hoop dat de leerlingen tijdens hun schooltijd met een zo breed mogelijk cultureel aanbod in aanraking komen. Door te genieten van activiteiten, maar ook zelf te participeren, hoop ik dat ze ontdekken wat voor een enorme meerwaarde cultuur biedt. Het zou geweldig zijn als er meer en meer ruimte en aandacht voor komt, in de vorm van een breed aanbod”, zegt Peter.

“Dat aanbod zou raakvlakken moeten hebben met de onderdelen van het huidige curriculum onderwijs en het brede andere deel: sport, gezondheid en vrije tijd. Zorg dat kinderen een x aantal uur op school zijn om te leren lezen, schrijven, rekenen en sociale vorming en geef ze daarnaast een soort knipkaart waarmee ze verplicht een aantal andere activiteiten, naar eigen keuze en belangstelling moeten ondernemen. Bijvoorbeeld een theatervoorstelling bezoeken, een kookworkshop volgen, muziekles volgen of deelnemen aan een dramaklas. Dit totale aanbod zouden we gezamenlijk kunnen ontwerpen en aanbieden wat mij betreft. Onderwijs-, sport- en cultuurpartners samen. Dat zou toch mooi zijn?”